بیت کوین چیست؟

این روزها بحث داغ بیت کوین و رمز ارز و استخراج آن بنا به شرایط خاص آن سر زبان هاست در این مقاله سعی شده به همه ابعاد این رمز ارز پرداخته شود.

(Bitcoin) در میانه بحران های اقتصادی سال ۲۰۰۸ به وجود آمد. در این زمان بانک ها دچار بحرانی های مالی صندوق های اعتباری وام شده بودند و با دستکاری در سیستم سعی کرده بودند که نرخ بسیار بالایی را طلب کنند. برای مقابله با وجود چنین موارد، خالق بیت کوین سعی کرد سیستمی را برای تبادلات طراحی کند و با حذف واسطه ها، نرخ های بهره و نرخ های تراکنش بالا را حذف کند و سیستمی را برای تراکنش های شفاف خلق کند. مبدعان بیت کوین، موفق به ایجاد یک سیستم شبکه‌ای توزیع شده شدند که در آن افراد می توانستند، دارایی ها خودشان را به صورت بسیار شفاف کنترل کنند.

بیت کوین رشد نسبتاً سریعی را تجربه کرده است، و در مدت کوتاهی بعد از ظهور خود تبدیل به یک پدیده جهانی شده است. در کل جهان شرکت های سرمایه ای بسیار بزرگ، مانند شرکت های تولید کننده جواهرات در ایالات متحد و یا بیمارستان های خصوصی در لهستان، همگی حاضر به قبول بیت کوین در ازای محصولات و خدمات خودشان بودند. وب سایت ها به تبلیغ استفاده از بیت کوین پرداختند، مجله ها اخبار مداومی را درباره این رمزارز منتشر می کنند و شرکت های بزرگی مانند Dell، PayPal، Microsoft، Expedia و غیره از این رمزارز در تبادلات خودشان استفاده کردند. اکنون بیت کوین دارای API های تخصصی، شاخص قیمت ویژه و بازارهای تبادل مختص به خود است.

هرچند، مسئله هایی مانند امنیت سایبری و وجود هکرها، نوسانات شدید قیمت و نیز تاخیرهای بلند مدت در تبادل بیت کوین حل نشده است. در هر جایی، به خصوص در کشورهای جهان سوم، بیت کوین تبدیل به روشی موثر و قوی برای تبادل ارزی با بقیه کشورهای جهان شده است. به خصوص آنکه با حذف هزینه تراکنش ها، هزینه ها جانبی نقل و انتقال پول از میان رفته اند.

چطور باید از بیت کوین استفاده کنیم؟

ما می توانیم از بیت کوین مشابه با پول های رایج (یا ارزهای فیات) استفاده کنیم. هنگامی که ما از بیت کوین استفاده می کنیم، خریدار به سمت امضای دیجیتال ما هدایت می شود که آن یک کد رمزنگاری شده با شانزده سمبل مختلف است. خریدار کد خودش را در ابزارش رمزنگاری می کند تا بتواند رمزارز مورد نظرش را انتقال دهد. به همین خاطر ما می توانیم بگوییم که تبادل به کمک ارزهای دیجیتال در واقع انتقال مقداری داده های دیجیتالی است که با کمک آن ما می توانیم کالاها و یا خدمات خودمان را تامین کنیم.

تراکنش ها به صورت کاملا امن هستند و بروی یک شبکه نظیر به نظیر (Peer-to-Peer) انجام می شود تا بتواند اطلاعات یکسانی را در قالب فایل های اطلاعاتی به اشتراک بگذارد.

چطور بیت کوین مشکل پرداخت های مضاعف را حل کرد؟

هنگامی که شما از یک سیستم پرداخت دیجیتال استفاده می کنند، شبکه پرداخت در اینجا باید بتواند حساب های معتبری ایجاد کند و ترازنامه ها و خلاصه تراکنش های انجام شده را در اختیار شما قرار دهد. بزرگترین مشکلی که در سیستم ها شبکه ای کنونی وجود دارد مسئله پرداخت های مضاعف است، و این مشکل در زمانی پیش می آید که یک مبلغ تراکنش به جای استفاده در یک تراکنش در چندین تراکنش به کار رود. در واقع در این جا شما بیش از دارایی حسابتان از حسب برداشت می کنید.

برای درک این مطلب فرض کنید که شما یک کیسه با ده سکه در آن دارید. قطعا شما نمی توانید بیشتر از ۱۰ سکه خریداری کنید. زیرا سکه های شما تمام می شود. اما در تراکنش های دیجیتالی این امکان وجود دارد که بتوانید با دستکاری بدون هیچ محدودیتی از حساب ها برداشت کنید در اینجا ممکن است تراز حساب شما هم منفی هم بشود. برای جلوگیری از این کار بانک ها از سیستم های استفاده می کنند که چنین کاری شدنی نباشد (البته تا حدودی!) ولی شبکه به کار رفته در بیت کوین این روش را به صورت بهتری حل کرده است که در ادامه می خوانیم.

برای جلوگیری از پرداخت مضاعف، تمام تراکنش ها باید، ثبت شده و اعتبار آن ها در سرور مرکزی بررسی شود. این سرور مرکزی می تواند در بانک و یا هر مرکز اعتبار سنجی مالی وجود داشته باشد. هرچند در شبکه های غیر متمرکز، هر گره (Node) در شبکه وظیفه سرور اصلی را بر عهده دارد و اعتبار سنجی را بر اساس داده های خودش انجام می دهد؛ در یک شبکه غیرمتمرکز لیستی از تمام تراکنش های انجام شده در شبکه بین تمامی سرورها و اعضا به اشتراک گذاشته می شود. به همین خاطر هر کدام از سرورهایی که در این شبکه غیر متمرکز هستند، به صورت کامل تمامی رکوردهای انجام شده در شبکه را در اختیار دارند. این کار توسط تکنولوژی بلوکچین انجام می شود که در ادامه به آن می پردازیم.

همانطور که ما می دانیم، بیت کوین ها مانند تمام رمزارزهای دیگر، دارای توکن هایی هستند که در یک شبکه غیر متمرکز ذخیره سازی می شوند و تمامی سوابق تراکنش های این رمزارزها در سرورهای این شبکه موجود است. در اینجا باید به این نکته اشاره شود که  رمزارزها از یک شیوه انحصاری استفاده می کنند تا مطمئن شوند که تمامی رکوردها و سوابق تراکنشی امن هستند. بیت کوین و سایر رمزارزها،  به وسیله منطق های ریاضی و کمی هم تحلیل های محاسباتی ارزیابی می شوند و به همین خاطر از شیوه های انسانی مطمئن تر هستند.

بیت کوین و رمزارزها، ارزش خودشان را بر مبنای شناخت و سازگاری سازندگان و کاربران به دست می آورند.

بین کوین بر مبنای این موضوع کار می کند که هر چه مشارکت مردمی در ایجاد شبکه غیرمتمرکز بیشتر باشد، در نتیجه ارزش بیشتری ایجاد می شود (البته اینجا تعریف مردم مشخص نشده است که کدام گروه از مردم؟ بسیاری از اوقات گروه های ثروتمندتر اصلی ترین افرادی هستند که به تجهیزات لازم برای استفاده از حجم انبوه بیت کوین دسترسی دارند و این می تواند در آینده قاعده بازی را عوض کند!).

تاریخچه کوتاهی درباره Bitcoin

اولین پروتکل بیت کوین و بیت کوین اثبات شده، در مجله ای به نام Withepaper در سال ۲۰۰۹ اعلام شد و شخصی یا گروهی تحت مدیریت فردی با نام مستعار Satoshi Nakamato اولین کسانی بودند که چنین سیستمی را اعلام کردند. در نهایت، ناکاماتو، که هنوز هویت او ناشناخته مانده است، پروژه بیت کوین را در اواخر ۲۰۱۰ رها کرد (یا اینگونه تصور می شود). اما توسعه دهندگان دیگری وارد جامعه بیت کوین شدند و بازی را ادامه دادند.

در حالی هنوز نمی دانیم ساتوشی ناکاماتو کیست، اما او اولین کسی است که به شکل انحصاری و ویژه از بیت کوین در روزهای نخست شکل گیری آن استفاده کرده است. بگذارید حس کنجکاوی خودمان را بر روی سوالاتی مانند این بگذاریم که در چه زمانی او کار بر روی بیت کوین را شروع کرد، و تا چه حد ایده های مشابه به او الهام بخش بود و چه انگیزهایی سبب خلق بیت کوین شد.

ساخت اولین دامنه Bitcoin

به نظر می رسد که ساتوشی کار کدگذاری بیت کوین را در می ۲۰۰۷ آغاز کرده است. او دامنه ای را به نام bitcoin.org در آگوست ۲۰۰۸ ثبت کرده است. در این زمان، او شروع به ارسال ایمیل هایی به چند نفر از افرادی کرد که به نظرش، نسبت به کار بیت کوین علاقمند بودند.

در اکتبر ۲۰۰۸، او به صورت عمومی در مقاله ای پروتکل های بیت کوین را معرفی کرد و همچنین کد بیت کوین را نیز به اشتراک گذاشت. در دو سال بعد او به صورت فعالانه ای در فروم ها حضور داشت و با چندین برنامه نویسی در تماس بود، و اولین مسیر هایی که برای توسعه کدهای اولیه را مشخص کرد. او کدها را در اختیار برنامه نویسان دیگر نیز قرار داد و آنچه که اتفاق افتاده بود را نیز برای آن ها بازگو کرد. در دسامبر ۲۰۰۹،  کم کم افراد دیگر جذب این ایده شدند، در اینجا به تدریج حضور ناکاماتو کم رنگ می شود و از صحنه بازی کنار می رود.

اجزای تشکیل دهنده بیت کوین

بیت کوین از موارد زیر در ساختار خود استفاده کرده است:

• پلتفرمی بر مبنای بلوک چین؛
• الگوریتم های رمزنگاری شده؛
• ماینرهای بیت کوین، که ماشین های تخصصی محاسباتی هستند که می توانند رمزارزها را استخراج کنند و تراکنش ها را امکان پذیر می سازند؛
• افرادی که در این شبکه مشارکت می کنند و کمک می کنند که این سیستم پرداخت به جلو حرکت کند.

فلسفه بیت کوین، و به شکل کلی تر تمامی رمز ارزها آن است که بتوانند یک سیستم توزیع شده را در اختیار بگیرند که در آن هیچ سازمان مرکزی وجود نداشته باشد که بخواهد تراکنش ها را اعتبارسنجی کند و یا قوانین و محدودیت هایی را ایجاد کند. در سیستم ارتباطات نظیر به نظیر (P2P) تمام عملیات ها در سطح مشارکت کنندگان صورت می گیرد و دیگر نیازی به یک شرکت واسط نیست.

البته ارتباطات نظیر به نظیر و بدون طرف ثالث امن خوب است، اما مشکلاتی را در زمینه حقوق پولی ایجاد می کند که در پست های بعدی بیشتر به آن می پردازیم.

تراکنش های بیت کوین

در اینجا ما باید بیینیم که چطور بلوک های تراکنش های بیت کوین ساخته می شوند.

یک ماینر بیت کوین، یک بلوک را در مراحل زیر می سازد:

• ابتدا تراکنش های معوق شده را جمع آوری می کند، ترجیحا تراکنش های دارای مبلغ در ابتدا و بعد از آن تراکنش های بدون مبلغ دریافت می شود؛
• اعتبار تراکنش ها را بررسی می کند؛
• یک مسئله هش گذاری را حل می کند.

مطابق با آمارها، در اکتبر سال ۲۰۱۵،  سایت Blockchain.com، بیان کرد که تعداد تراکنش هایی که در هر بلوک ذخیره می شود، برابر با ۴۱۱مورد است، اما در ماه می سال ۲۰۱۸، تعداد این تراکنش ها به حدود ۲۴۹۵ مورد در هر بلوک رسیده است.

پاداش و هزینه به ازای هر تراکنش بیت کوین

فرض کنید که یک بیت کوین ارزشی معادل با ۴۰۰ دلار داشته باشد، جایزه ۲۵ بیت کوینی برای استخراج این مقدار Bitcoin برابر با ۱۰ هزار دلار خواهد بود. در اینجا هیچ مقدار هزینه تراکنشی در نظر گرفته نشده است. تعداد تراکنش های انجام گرفته ۲ تراکنش در ثانیه است و تعداد تراکنش های به ازای هر بلوک تقریبا چیزی برابر با ۱۲۰۰ تراکنش است، در نتیجه پاداشی که برای انجام این کار تراکنش ها به دست می آید چیزی برابر با ۸.۳۳ دلار است. البته قیمت هزینه برق و بقیه مخارج سبب می شود که قیمت بیت کوین نزدیک به هزینه های استخراج آن باشد، برای همین زیاد مقرون به صرفه نیست.

اما مسئله اصلی در اینجا آن است که مقدار حجم داده ای که یک بلوک می تواند در خود داشته باشد، برابر با ۱ مگابایت است که این یعنی تنها ۱۰ تراکنش بر ثانیه می تواند در این بلوک قرار گیرد.

اثبات تراکنش های انجام گرفته با بیت کوین

تراکنش باید بتواند تعداد n اثبات و تایید را دریافت کند تا بتواند در یک بلوک قرار بگیرد و در همین حین نیز n-1 بلوک نیز قبل از آن وجود دارند. تراکنش ها در زمانی به صورت «تایید شده» در می آیند که حداقل شش بار مورد تایید قرار گرفته باشند، اما در بیت کوین ها (در سال ۲۰۱۸) ای تعداد تایید به چیزی نزدیک به هزار مورد رسید و این رقم به صورت دائمی در حال افزایش است.

بگذارید کمی واضح تر موضوع را شرح دهیم.

در زمانی که شما یک تراکنش را در شبکه بیت کوین انجام می دهید، تمامی طرف های آن باید این تراکنش را در خود ثبت کنند. و تایید کنند که این تراکنش نسبت به تراکنش های قبلی درست است و اتفاق خارج از برنامه ای بروز نکرده است. به این کار تایید می گویند. اگر در شبکه مثلا هفت عضو وجود داشته باشد ،حداقل باید نیمی از آن ها این تراکنش را تایید کنند. شبکه بلوکچین یک شبکه باز است و تعداد اعضا به صورت دائمی در حال اضافه شدن است و برای همین تایید های بیشتر مورد نیاز است تا یک تراکنش به عنوان بخشی از یک بلوک در نظر گرفته شود. هر چه تعداد اعضا بیشتر شود، زمان بیشتری نیز برای تایید یک تراکنش نیاز است و در نتیجه هر بلوک نیز بزرگتر خواهد شد. این کار سبب می شود که استخراج بلوک در طول زمان مشکل تر شود و در عین حال هر بلوک نیز اطلاعات بسیار بزرگتری را در خود جای دهد که تغییر آن بسیار مشکل تر خواهد شد. به علاوه چون اعضای بسیار زیادی در شبکه حضور دارند تغییر تمامی اطلاعات آن ها نیز غیر ممکن است.

بیت کوین چطور ارزش پیدا می کند؟

یکی از سوالاتی که بسیاری از مصرف کنندگان می پرسند آن است که چطور می توان قیمت بیت کوین را تعیین کرد. تمام مشارکت کنندگان در بیت کوین به چند چیز باور دارند:

• ابتدا آنکه زنجیره بلوکچین به صورت غیرقابل تغییر عمل می کند و تمامیتی یک دست دارد؛
• امنیت پرداخت ها تضمین شده است و امکان تقلب وجود ندارد؛
• قوانین که در سیستم وجود دارد برای تمامی اعضا به یک صورت عمل می کند؛

بیت کوین اولین رمز ارزی است که بر بستر بلوکچین توسعه پیدا کرده است و یکی از معرف ترین سیستم های پرداخت در جهان است. ذر اکوسیستم بیت کوین، دسترسی به تمامی کدهای منابع، برای تمامی اعضا وجود دارد و هر کسی می تواند به راحتی کدهای خودش را ویرایش کند. هویت هر تراکنشی به صورت کاملا امن و با استفاده از امضاهای دیجیتالی طرفین ارسال کنند و دریافت کننده صورت می گیرد و به همین خاطر این اطمینان وجود دارد که کنترل کاملی بر روی حساب ها انجام می شود و می توان برای انتقال بیت کوین ها از آن استفاده کرد.

به خاطر وجود فناوری های پیشرفته امکان تقلب بسیار پایین است و هیچ کلاهبرداری در زمینه سیستم اطلاعاتی صورت نمی گیرد. (البته در زمینه استفاده از حساب های کاربری محدودیت هایی وجود دارد).

برخی از سایت های معروفی که در تراکنش های خودشان از بیت کوین استفاده می کنند به شرح زیر است:

• سیستم مدیریت محتوای وردپرس (WordPress)؛
• Namecheap؛
• Microsoft؛
• Dell Computers؛
• org؛
• Bitpay؛
• net