به پرقدرت ترین رایانههای موجود در هر زمان ابررایانه گفته میشود که توان حل مسائل پیچیده علمی و صنعتی را با توجه به قدرت محاسباتی و حافظه بالای خود دارند. توان محاسباتی ابررایانهها هزاران و یا میلیونها بار بیشتر از توان محاسباتی رایانههای معمول و متعارف است. به عنوان مثال پیشبینی وضعیت آب و هوا که ممکن است با استفاده از رایانههای معمولی تا چندین ماه به طول بیانجامد اما این کار توسط ابررایانه ها در کمتر از چند ثانیه قابل انجام است.
برای کاربردهای مختلف نظیر تحلیل داده های زمین شناسی، رندرکردن تصاویر، پیش بینی وضعیت آب و هوا، تحلیل دادهها در صنایع مختلف، نیازمند ابر رایانه هایی با توان پردازشی بسیار بالا هستیم. حوزههای کاربردی از قبیل هوش مصنوعی، کلان دادهها، اینترنت اشیا و زنجیره بلوکی، تاثیر بسیاری بر سرعت بخشی به نیاز به ابررایانهها در سالهای پیش رو خواهد گذاشت.
در حال حاضر، تعدادی از دانشگاهها و مراکز پژوهشی دارای ابررایانه با قدرت پردازشی محدود هستند که توسعه ظرفیتهای موجود آنها با در نظر گرفتن روند افزایشی حجم دادهها و نیازهای پردازشی و تحلیلی، اجتناب ناپذیر است. در همین راستا، ایجاد یک نمونه ابررایانه پرظرفیت برای ارائه خدمات پردازشی در سطح گسترده میتواند به عنوان ابزاری راهبردی در جهت تسهیل پیشرفتهای علمی، مهندسی و فناورانه کشور بکار گرفته شود.
لذا، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به نمایندگی از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و در راستای مأموریتهای ملی محول شده توسعه بومی فناوریهای نوین و تأمین زیرساختهای لازم شبکه ملی اطلاعات، با مشارکت دانشگاه صنعتی امیرکبیر و کلیه فعالین بخش خصوصی و دانشگاهی نسبت به اجرای طرح ابررایانه سیمرغ اقدام کرده است. هدف اصلی اجرای این طرح، تأمین نیازهای پردازش فوق سریع در شبکه ملی اطلاعات در دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی، دستگاههای دولتی و بخش خصوصی کشور در نظر گرفته شده است.
اهداف اصلی ابر رایانه سیمرغ
هدف اصلی طرح، طراحی و ساخت ابررایانه سیمرغ به منظور ارائه خدمات پردازشی فوق سریع به بخشهای زیر میباشد:
- حوزه تجاری با اولویت ارتباطات و فناوری اطلاعات (جهت تأمین بخشی از نیاز موسسات خصوصی کشور)
در بخش خصوصی، در حال حاضر تقاضا برای استفاده از ابررایانههای در مقیاس پتافلاپس و در آینده نزدیک تقاضا برای استفاده از ابررایانههای در مقیاس اگزافلاپس وجود دارد. مهمترین زمینههای تحقیقاتی و صنعتی در این رابطه عبارتند از رندرینگ، هوش مصنوعی و پردازش کلان داده، اینترنت اشیاء و خدمات ارتباطی.
- حوزه علوم، تحقیقات و فناوری (جهت تأمین نیازهای دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی و علمی کشور و شرکتهای دانشبنیان)
در بخش علوم تحقیقات و فناوری، برای پردازشهای حجیم مورد نیاز جهت شبیهسازی و مدلسازی در کاربردهای مهم در رشتههای مختلف نیاز به ابررایانه با قدرت پردازشی در مقیاس پتافلاپس در کشور وجود دارد. برخی از رشتههایی که در حال حاضر نیازمند استفاده از ابررایانه در مقیاس پتافلاپس هستند عبارتند از: مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر، مهندسی مکانیک و هوافضا، مهندسی شیمی و نفت، نانو، مهندسی مواد و داروسازی و مهندسی پزشکی، محیط زیست و انرژیهای پاک و نجوم. توسعه ابررایانه منجر به توسعه پژوهش در دانشگاه و در نتیجه بالندگی و رشد مستمر توان علمی و صنعتی کشور میشود.
- حوزه استراتژیک (جهت تأمین نیازهای دستگاههای حاکمیتی کشور مانند هواشناسی، علومزیستی، زمینشناسی و…)
در بخش استراتژیک و حاکمیتی، نیاز به ابررایانه با قدرت پردازشی بالا در کاربردهای مختلفی در کشور وجود دارد. مهمترین این حوزهها عبارتند از: هواشناسی، پردازش اطلاعات ژنتیکی، اقتصاد، امور دارائی و مالیاتی، حوزه پزشکی و سلامت، قوه قضائیه، حوزههای امنیتی و نظامی و بانکداری دیجیتال.
فاز نخست ابر رایانه سیمرغ قرار است روز یکشنبه با حضور آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مراسم بزرگداشت پنجاهمین سالگرد تاسیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات رونمایی شود.