آمار عجیب بازار فروش خودرو در ایران؛ ۷۱ متقاضی برای هر خودرو!

برگزاری نهمین قرعه‌کشی ایران خودرو، بیش از هر چیز، یک همه‌پرسی در مورد وضعیت بازار خودرو بود و آماری عجیب از میزان عرضه و تقاضا را به نمایش گذاشت.

به گزارش تکناک، هجوم بیش از ۴.۶ میلیون نفر برای خرید ۶۵ هزار خودرو، به معنای آن است که به ازای هر خودروی عرضه‌شده، بیش از ۷۱ نفر متقاضی وجود داشته‌اند. این آمار، گواهی بر شکست سیاست‌های کنترل قیمت و ناتوانی سیستم توزیع در پاسخگویی به نیاز انباشته بازار است.

محاسبه ساده شانس برنده شدن در این لاتاری ملی، واقعیت تلخی را آشکار می‌کند. شانس کلی برنده شدن در این طرح، با تقسیم تعداد عرضه (۶۵,۲۰۰) بر تعداد کل متقاضیان (۴,۶۵۶,۱۹۷)، عددی حدود ۱.۴ درصد است. این بدان معناست که بیش از ۹۸.۶ درصد متقاضیان، در این دور نیز دست خالی مانده‌اند.

اما چرا این تقاضا تا این حد بالاست؟ پاسخ در «رانت» عظیم نهفته در اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد نهفته است. در شرایطی که شکاف قیمتی برخی محصولات پرتقاضا به صدها میلیون تومان می‌رسد، ثبت‌نام در قرعه‌کشی و برنده شدن، معنایی جز کسب یک سود بادآورده و هنگفت ندارد.

 این موضوع باعث شده تا بخش قابل توجهی از تقاضای ۴.۶ میلیون نفری، نه تقاضای مصرفی واقعی، بلکه تقاضای سرمایه‌ای و با هدف کسب سود از این اختلاف قیمت باشد. سیستم قرعه‌کشی، ناخواسته، به جای حذف دلالان، عملاً همه مردم را به مشارکت در یک بازی بخت‌آزمایی تشویق کرده است.

این ارقام نجومی تقاضا، ریشه در دو مشکل ساختاری و مزمن صنعت خودروی ایران دارد: قیمت‌گذاری دستوری و تیراژ تولید ناکافی. سیاست‌گذار با پافشاری بر تعیین قیمت‌های دستوری که بسیار پایین‌تر از قیمت تمام‌شده و ارزش واقعی محصولات در بازار هستند، یک «یارانه پنهان» ایجاد کرده است. قرعه‌کشی، در واقع تلاشی برای توزیع «عادلانه» این رانت قیمتی بوده است.

در سوی دیگر ماجرا، ناتوانی خودروسازان داخلی، از جمله ایران خودرو، در پاسخگویی به نیاز واقعی بازار قرار دارد. اگرچه ایران خودرو بزرگترین خودروساز خاورمیانه محسوب می‌شود، اما مجموع تولیدات آن (که باید میان فروش فوری، پیش‌فروش، طرح‌های حمایتی و تعهدات معوق تقسیم شود) کفاف نیاز بازار ایران را نمی‌دهد.

چالش‌های ناشی از تحریم، مشکلات زنجیره تأمین قطعات، و زیان انباشته ناشی از همان قیمت‌گذاری دستوری، توان تولیدی این شرکت را محدود کرده است. تا زمانی که تیراژ تولید به شکل چشمگیری افزایش نیابد و متناسب با تقاضای واقعی بازار نشود، برگزاری قرعه‌کشی‌های صدم و دویستم نیز دردی را از بازار دوا نخواهد کرد.منبع:خودرو بانک

نوشته آمار عجیب بازار فروش خودرو در ایران؛ ۷۱ متقاضی برای هر خودرو! اولین بار در Technoc. پدیدار شد.