دانشمندان می‌خواهند نوعی پرنده غول پیکر منقرض شده را دوباره زنده کنند!

جهان علم و فناوری بار دیگر در آستانه تحقق رویایی بزرگ قرار گرفته است: احیای گونه‌های منقرض شده! شرکتی در تگزاس آمریکا با نام کولوسال بایوساینسز (Colossal Biosciences) و با حمایت مالی سر پیتر جکسون، کارگردان نامدار سری فیلم‌های ارباب حلقه‌ها، پروژه‌ای بلندپروازانه را آغاز کرده است تا پرنده‌ای غول‌پیکر به نام موآی غول‌پیکر جزیره جنوبی (South Island Giant Moa) را که قرن‌ها پیش منقرض شده، به حیات بازگرداند. این پرنده عظیم‌الجثه که ارتفاعی تا 3.6 متر داشت، روزگاری در جنگل‌های نیوزیلند پرسه می‌زد و اکنون دانشمندان امیدوارند با استفاده از فناوری‌های پیشرفته ژنتیکی، آن را دوباره به طبیعت بازگردانند. با ما در دیجی رو همراه باشید.

این پروژه با سرمایه‌گذاری 15 میلیون دلاری (حدود 11 میلیون پوند) از سوی پیتر جکسون و همکاری با مرکز تحقیقات نگای تاهو در نیوزیلند در حال انجام است. هدف اصلی این پروژه، بازسازی ژنتیکی پرندگانی زنده است تا ویژگی‌های ظاهری و ژنتیکی موآی غول‌پیکر را داشته باشند. اما این اولین تلاش کولوسال برای احیای گونه‌های منقرض شده نیست. این شرکت پیش‌تر موفق شده بود گرگ‌های خاکستری را با ویژگی‌های ژنتیکی مشابه گرگ‌های مخوف (Dire Wolf) منقرض شده پرورش دهد. با این حال، احیای یک پرنده چالش‌های جدیدی به همراه دارد، زیرا جنین پرندگان در داخل تخم رشد می‌کند و این فرآیند با روش‌های لقاح مصنوعی پستانداران تفاوت‌های اساسی دارد.

بت شاپیرو (Beth Shapiro)، دانشمند ارشد کولوسال، می‌گوید:

نخستین گام این پروژه، یافتن استخوان‌های به خوبی حفظ شده‌ای است که بتوان از آن‌ها DNA استخراج کرد.

این DNA با ژنوم پرندگان زنده مانند تینامو و شترمرغ استرالیایی (ایمو) مقایسه می‌شود تا ویژگی‌های منحصربه‌فرد موآ شناسایی شود. پس از مهندسی ژنتیکی، پرندگان اصلاح شده در تخم‌هایی پرورش می‌یابند و سپس در مناطق محصور به نام سایت‌های بازوحشی‌سازی رها می‌شوند تا زندگی جدیدی را آغاز کنند. هدف نهایی این است که طی 5 تا 10 سال آینده، موآی غول‌پیکر بار دیگر در طبیعت دیده شود.

سر پیتر جکسون که خود مجموعه‌ای از 300 تا 400 استخوان موآ را جمع‌آوری کرده، این پروژه را فراتر از لذت ساخت فیلم‌هایش توصیف می‌کند:

فکر اینکه چند سال دیگر می‌توانیم موآ را دوباره ببینیم، برایم رضایت‌بخش‌تر از هر فیلمی است.

او که در نیوزیلند بزرگ شده، می‌گوید:

هر دانش‌آموز نیوزیلندی شیفته داستان‌های موآ است.

این پرنده که حدود 600 سال پیش عمدتاً به دلیل شکار بیش از حد منقرض شد، برای 4000 سال در جنگل‌های نیوزیلند زندگی می‌کرد. اسکلت بزرگی از این پرنده که در قرن نوزدهم به انگلستان منتقل شد و اکنون در موزه یورکشایر به نمایش گذاشته شده، توجه جهانی را به این پرنده گردن‌دراز جلب کرده است.

با این حال، این ایده با انتقادهایی نیز مواجه شده است. برخی دانشمندان معتقدند که بازگرداندن گونه‌های منقرض شده به طبیعت مدرن عملاً غیرممکن است، اگر چه ممکن است بتوان ویژگی‌های ظاهری مشابهی را در گونه‌های زنده ایجاد کرد. آن‌ها نگرانند که تمرکز بر احیای گونه‌های منقرض شده، منابع و توجه را از حفاظت از گونه‌های در معرض خطر کنونی منحرف کند. با این حال، حامیان این پروژه معتقدند که احیای گونه‌های منقرض شده می‌تواند به بازسازی اکوسیستم‌های طبیعی کمک کرده و درس‌هایی ارزشمند برای حفاظت از گونه‌های موجود ارائه دهد.

پروژه احیای موآ نه تنها یک دستاورد علمی است، بلکه نمادی از امید و نوآوری در عصر فناوری است. این تلاش نشان دهنده قدرت علم در بازآفرینی گذشته و بازسازی آینده‌ای پایدارتر برای طبیعت است. با پیشرفت این پروژه، جهان منتظر است تا ببیند آیا موآی غول‌پیکر بار دیگر در جنگل‌های نیوزیلند قدم خواهد گذاشت یا خیر.