هشدار علمی: تهدید دی اکسید کربن جدی‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید

متأسفانه خبر ناخوشایندی وجود دارد و آن هم این که به نظر می‌رسد دانشمندان میزان وخامت و تاثیرات منفی گاز دی اکسید کربن بر کره زمین و همچنین پیامدهای آن بر تغییرات اقلیمی آینده را بسیار دست‌کم گرفته‌اند. در واقع، نتایج تحقیقات و پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که افزایش سطح دی اکسید کربن در جو ممکن است به طرز قابل توجهی باعث افزایش دمای زمین تا حد 14 درجه سانتیگراد شود، که این مقدار بسیار بیشتر از پیش‌بینی‌های قبلی است که توسط هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) ارائه شده بود. این نتایج نگران کننده نشان می‌دهد که خطرات ناشی از افزایش دی‌اکسید کربن ممکن است بسیار جدی‌تر از آن چیزی باشد که پیش‌تر تصور می‌شد.

تحقیقات جدیدی که به بررسی نمونه‌های جمع‌آوری شده از اقیانوس آرام پرداخته، به نتایج قابل توجه و نگران‌کننده‌ای دست یافته است. این تحقیقات نشان می‌دهد که افزایش دو برابری میزان دی اکسید کربن در جو ممکن است نسبت به آنچه که پیش از این تصور و پیش‌بینی شده بود، تأثیر بسیار بیشتری بر تغییرات اقلیمی و وضعیت آب و هوای کره زمین داشته باشد. به عبارت دیگر، تأثیرات این افزایش سطح دی اکسید کربن به مراتب شدیدتر و گسترده‌تر از آن چیزی که قبلاً مورد انتظار بود، به نظر می‌رسد.

پژوهشگران موسسه NIOZ به همراه محققان دانشگاه‌های اوترخت و بریستول یک مطالعه جامع و دقیق را در مجله علمی Nature Communications منتشر کرده‌اند. در این مطالعه، اعلام شده است که دو برابر شدن سطح دی اکسید کربن در جو می‌تواند باعث افزایش دمای متوسط زمین در حدود 7 تا 14 درجه سانتیگراد شود. این افزایش دما نشان دهنده تغییرات گسترده و جدی در شرایط اقلیمی و آب و هوایی سیاره ما است که ممکن است پیامدهای عمده‌ای داشته باشد.

کیتلین ویتکوفسکی (Caitlyn Witkowski)، که به عنوان نویسنده اصلی این مطالعه علمی شناخته می‌شود، اظهار داشته:

افزایش دمایی که ما در تحقیقات خود به آن پی بردیم، به مراتب بیشتر از دامنه دمای 2.3 تا 4.5 درجه سانتیگراد (معادل 4.1 تا 8.1 درجه فارنهایت) است که تا کنون توسط هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل، معروف به IPCC، پیش‌بینی و تخمین زده شده است.

در چارچوب این تحقیق، به منظور جمع‌آوری داده‌های دقیق و قابل اعتماد، خاک از اعماق اقیانوس در منطقه‌ای که اکسیژن نمی‌توانست به آن نفوذ کند، استخراج شد. این شرایط خاص و ویژه، به حفظ بهتر نمونه‌ها کمک کرده و موجب شد تا بهترین و سالم‌ترین نمونه‌های ممکن از دی اکسید کربن موجود در خاک از دوران 15 میلیون سال پیش در دسترس پژوهشگران قرار بگیرد. این روش استخراج به محققان این امکان را داد که نمونه‌های باکیفیت و با دقت بالایی را برای تحلیل و بررسی تغییرات اقلیمی زمین در طول زمان جمع‌آوری کنند.

پروفسور یاپ سینینگ دامسته (Jaap Sinninghe Damsté)، که به عنوان دانشمند ارشد در موسسه NIOZ فعالیت می‌کند و همچنین استاد ژئوشیمی آلی در دانشگاه اوترخت است، درباره روش به دست آوردن این نمونه‌ها چنین توضیح داده است:

با استفاده از این روش، مواد آلی به سرعت توسط میکروب‌ها تجزیه نمی‌شوند و در نتیجه، کربن بیشتری به طور مؤثر حفظ می‌شود.

دامسته همچنین سرپرست کیتلین ویتکوفسکی، نویسنده اصلی این تحقیق، بوده و در واقع پایان‌نامه دکترای او شامل این پژوهش مهم بود که به بررسی دقیق نمونه‌های خاک و تأثیرات دی اکسید کربن پرداخت.

تحلیل دقیق و جامع نمونه‌های جمع‌آوری شده نشان داد که دمای متوسط کره زمین در حدود 15 میلیون سال پیش، بیش از 18 درجه سانتیگراد بوده است. این میزان دما، چهار درجه سانتیگراد بیشتر از دمای کنونی زمین است و به طور تقریبی، در همان سطحی قرار دارد که هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) در پیش‌بینی سناریوی بدترین حالت برای سال 2100 اشاره کرده است. این نتایج نشان دهنده تغییرات گسترده و قابل توجه در دمای کره زمین در طول تاریخ است و اهمیت بررسی عمیق‌تر و دقیق‌تر این تغییرات را مورد تأکید قرار می‌دهد.

دامسته با اشاره به پیامدهای عمیق و گسترده این یافته‌ها گفته است:

بنابراین، این تحقیق به ما نگاهی دقیق و روشن به آینده می‌دهد و به طور واضح نشان می‌دهد که در صورتی که ما اقدامات کافی و مؤثر برای کاهش انتشار دی اکسید کربن انجام ندهیم و همچنین فناوری‌های لازم برای جبران و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را به کار نبندیم، وضعیت آب و هوایی به شکل قابل توجهی تغییر خواهد کرد. هشدار مشخص و روشن این تحقیق این است که احتمالاً غلظت بالای دی اکسید کربن در جو تأثیر بسیار قوی‌تری نسبت به آنچه که در حال حاضر در مدل‌های اقلیمی و پیش‌بینی‌های علمی در نظر گرفته شده است، بر دمای کره زمین خواهد داشت.

دامسته تأکید کرده که این یافته‌ها ضرورت اقدامات فوری و جامع برای مقابله با تغییرات اقلیمی را بیش از پیش برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که باید تدابیر بیشتری برای کاهش تأثیرات منفی دی اکسید کربن در نظر گرفته شود.