پایان عصر بلوری؛ سونی تولید دیسک‌های قابل ضبط را برای همیشه متوقف می‌کند

شرکت بزرگ سونی، یکی از پیشگامان صنعت الکترونیک و رسانه‌های دیجیتال، به تازگی اعلام کرده است که تولید کامل دیسک‌های قابل ضبط خود را تا فوریه سال 2025 میلادی (بهمن یا اسفند 1403) متوقف خواهد کرد. این خبر، پایانی بر یک دوره طولانی و خاطره‌انگیز برای بسیاری از کاربران و علاقه‌مندان به فناوری‌های ذخیره‌سازی فیزیکی، به ویژه فرمت‌هایی مانند دیسک‌های بلوری، مینی‌دیسک‌ها و نوارهای MiniDV خواهد بود. این تصمیم مهم، که در ژانویه 2025 به طور رسمی تأیید شد، به طور عمده به دلیل کاهش چشمگیر تقاضا برای رسانه‌های فیزیکی در مقابل رشد روزافزون و تسلط رسانه‌های دیجیتال در بازار جهانی اتخاذ شده است.

کدام محصولات تحت تأثیر این تصمیم قرار می‌گیرند؟

توقف تولید سونی، طیف وسیعی از محصولات این شرکت در زمینه دیسک‌های قابل ضبط را شامل می‌شود. از جمله این محصولات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فرمت‌های قابل ضبط بلوری: شامل دیسک‌های BD-RE (قابل بازنویسی) و BD-R (قابل ضبط یک‌باره) در 11 مدل مختلف. این دیسک‌ها که زمانی به عنوان نسل بعدی ذخیره‌سازی ویدیویی پس از DVD شناخته می‌شدند، اکنون به دلیل ظهور فناوری‌های جدیدتر، از چرخه تولید خارج می‌شوند.
• مینی‌دیسک‌ها: این فرمت که در دهه 90 میلادی محبوبیت زیادی داشت و برای ضبط صدا مورد استفاده قرار می‌گرفت، نیز از این پس تولید نخواهد شد. این شامل مینی‌دیسک‌های مخصوص ضبط صدا و همچنین رسانه‌های ذخیره‌سازی داده MD مانند مدل‌های “MDW80T” و “MMD-140B” می‌شود.
• نوارهای MiniDV: این نوارها که برای ضبط ویدیوهای خانگی و حرفه‌ای در دوربین‌های فیلمبرداری دیجیتال استفاده می‌شدند، نیز به سرنوشت سایر رسانه‌های فیزیکی دچار شده و تولید آن‌ها متوقف خواهد شد. این شامل نسخه 70 دقیقه‌ای این نوارها و همچنین بسته‌های چندتایی آن‌ها می‌شود.

نکته مهم این است که در حال حاضر، موجودی فعلی این محصولات در فروشگاه‌های سونی و سایر مراکز فروش همچنان در دسترس خواهد بود. با این حال، سونی تأکید کرده است که پس از اتمام این موجودی، هیچ محصول جایگزینی برای این فرمت‌ها عرضه نخواهد شد.

دلایل اصلی توقف تولید رسانه‌های فیزیکی توسط سونی

سونی دلایل متعددی را برای این تصمیم مهم خود ذکر کرده است. مهم‌ترین این دلایل عبارتند از:

• رشد چشمگیر خدمات پخش ویدیو (Streaming): پلتفرم‌هایی مانند نتفلیکس، یوتیوب و سرویس‌های مشابه، به طور فزاینده‌ای جایگزین روش‌های سنتی تماشای فیلم و سریال شده‌اند و تقاضا برای رسانه‌های فیزیکی مانند دیسک‌های بلوری را کاهش داده‌اند.
• گسترش سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری (Cloud Storage): سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری مانند گوگل درایو، دراپ‌باکس و آی‌کلود، به کاربران امکان می‌دهند تا فایل‌های خود را به صورت آنلاین ذخیره و از هر نقطه‌ای به آن‌ها دسترسی داشته باشند. این امر نیاز به ذخیره‌سازی فیزیکی اطلاعات را تا حد زیادی کاهش داده است.
• توسعه سایر فناوری‌های دیجیتال: پیشرفت‌های روزافزون در فناوری‌های دیجیتال، مانند حافظه‌های فلش و SSDها، راه‌حل‌های سریع‌تر و کارآمدتری برای ذخیره‌سازی و انتقال اطلاعات ارائه می‌دهند که باعث کاهش جذابیت رسانه‌های فیزیکی شده‌اند.

سونی با اذعان به تغییر چشم‌انداز بازار و جایگزینی روزافزون رسانه‌های فیزیکی با گزینه‌های دیجیتال، این تصمیم را اتخاذ کرده است. این تصمیم اولین بار به طور ضمنی در ژوئیه 2024، زمانی که سونی برنامه‌های خود را برای حذف تدریجی تجارت رسانه‌های ذخیره‌سازی خود اعلام کرد، مطرح شده بود. در نهایت، در ژانویه 2025، این شرکت توقف کامل تولید را تأیید و در بیانیه‌ای رسمی، از مشتریان خود برای سال‌ها حمایت و وفاداری آن‌ها قدردانی کرد.

پیامدهای این تصمیم برای صنعت رسانه‌های ذخیره‌سازی

تصمیم سونی نشان دهنده یک روند بزرگتر در صنعت رسانه‌های ذخیره‌سازی است: کاهش سریع و چشمگیر رسانه‌های فیزیکی در دنیایی که به طور فزاینده‌ای به سمت دیجیتالی شدن محض پیش می‌رود. در حالی که برخی از علاقه‌مندان و کسانی که به حفظ فرمت‌های قدیمی اهمیت می‌دهند، ممکن است از این تصمیم ابراز تأسف کنند، این حرکت با روندهای کلی صنعت در جهت دیجیتالی شدن محض، همسو است. سونی در بیانیه خود با تأکید بر قدردانی از مشتریان، اعلام کرد که “هیچ مدل جانشینی برای این محصولات وجود نخواهد داشت.” این جمله به وضوح نشان می‌دهد که سونی در آینده قصد بازگشت به تولید این فرمت‌ها را ندارد.

سونی نقش بسیار مهمی در محبوب کردن فناوری بلوری ایفا کرد، به ویژه با عرضه کنسول پلی استیشن 3 که به عنوان یک پخش کننده بلوری مقرون به صرفه نیز عمل می‌کرد. این اعلامیه، پایانی بر یک فصل مهم در تاریخ فرمت‌های ذخیره‌سازی فیزیکی است و گذار مداوم صنعت به رسانه‌های دیجیتال و خدمات آنلاین را برجسته می‌کند. این تغییر، اگر چه ممکن است برای برخی نوستالژیک و ناراحت کننده باشد، اما نشان دهنده تحول و تکامل اجتناب‌ناپذیر دنیای فناوری است.